Ton Verhaar heeft een mooi boek geschreven over Gerrit Jan Dircks Verhaar en de lijn die leidt naar onze gezamenlijke voorvader Joannes Verhaar die terugkwam van de veldtocht met Napoleon naar Rusland. Hij beperkt zich in zijn boek tot deze rechte lijn, de stamreeks. In zijn boek een paar mooie aktes, nl de akte van 1623 en die van 1633. Transcripts van deze akte zijn in zijn boek opgenomen.
Verder bordurend op het bovengenoemde werk heb ik het volledige parenteel van Gerrit Jan Dircks uitgewerkt. Dat is gepubliceerd in het tijdschrift ‘Ons Voorgeslacht’. Dit artikel is hier te downloaden:
Daarnaast is er ook een akte van 28 januari 1658, blader naar pdf-pagina 50, de boedelverdeling van Cornelis Gerrits Verhaar, die alles nalaat aan de kinderen van zijn broers en zussen (het zijn er in totaal 26, vandaar 26 egale porties). Hij was getrouwd geweest en had zelf geen kinderen. Hieronder volgt het transcript van deze akte. Omwille van de leesbaarheid heb ik het in bullets verdeeld. In het origineel komen deze bullets natuurlijk niet voor.
Om het lezen verder nog te vergemakkelijken, hierbij een harkje met daarin de meeste namen opgenomen. Het overzicht is uitgebreider dan in de akte van 1658 staat beschreven.
Op huijden den xxviii [28] Januarij 1658 compareerden voor mij Gerardt van … … notaris bij de resp Ed. Hove van Hollandt ende Utrecht geadmitteert binnen de stede Woerden residerende ende voor den getuijgen naegenoemt:
- Dirk Jansz wonende te Zoeterwoude, Jan Jansz Craen wonende tot Bodegraven, Willem Jansz woonende op de Brede Weylande van Woerden, Hendrick Claesz laeckencoopm tot Bodegraven, als man ende vooght van Lijsbeth Jansz , ende Jan Gerrits Twaelfhoven wonende onder Swammerdam, getrout hebbende Marichgen Jans alle kinderen van za. Jan Gerrits. [ziet er uit als /a., er staat za., betekent zaliger]
- Willem Gillis woonende onder Swammerdam voor hemselven # ende als last hebbende ende hem sterkmakende voor Ariantge Gillis sijne suster ende noch als neffens Bouen Aerts Gravesteijn den voor hij hem mede sterck maact# oom ende voocht van Aeltge Jans Blonck, Gijsbert Jans Blonck ende Neeltje Jans Blonck, sijnde specialijck oock geauthoriseert van schout ende weesmtr van Swammerdam blijckende bij acte van de … 23 Januarij 1658, ende Jacob Meeusz getrout hebbende Marichge Jans Blonck, alle hier kinderen ende representanten der pesoon van Marichge Gillis hun overleden moeder, mitsgrs. Arien Gillis woonende uit Bodegraven
doorgehaalde zinalle te samen kinderen ende kindtskinderen van za. Gillis Gerrits. - Jan Joosten Verhaer woonende onder Lange Weijde voor hemselven ende nog als procuratie hebbende van Neeltge Luijten sijne moeder weduwe van za. Joost Gerrits Verhaer als moeder ende voochdesse van Cornelis [Joosten] ende Neeltge Joosten Verhaer [let op de steno versie van Ver-], haer minderjarige kinderen sijnde deselve pocuratie gepasseert voor schout ende schepenen van Lange Ruijge Weijde is dat den 16 januarij 1658 ende oock met consent ende toestaen van schout ende weesmeester van Lange Ruijge Weijde voornt sijnde t selve consent inde vermelde procuratie ge…, Luijt Joosten Verhaer, Marichgen Joost Verhaer geassisteert mette vermelde Jan Joosten Verhaer haere broeder, ende gecozen voocht in dese, Gillis Joosten Verhaer ende Gerit Joosten Verhaer, alle kinderen van za. Joost Gerrits Verhaer woonende alle aende Lange Weijde voornt.
- Claes Gerrits Verhaer woonende oende Bodegravense Mije als last hebbende hem sterck makende ende de rato caverende voor Roeloff Claess Verhaer sijne soon, Gerrit Baltus tot Segvelt, getrout hebbende Marichge Claes Verhaer. Pool Cornelisz Griffioen, [einde pagina]
wonende tot Camerick als man ende voocht van Marichen Claesz Verhaer de jonge ende Annichen Claes Verhaer weduwe ende boedelhoudster van za. mr. David Nouts in sijn leven Baillue van Nieucoop Noorden ende Achtienhoven, alle kinderen van deselve Claes Gerrits Verhaer - Willem Jans woonende in Cortenwarder voor hemselven ende als rechte bloetvoocht van den kinderen van za. Lijsbeth Jans, ende van het weeskindt van za. Marichgen Pieters Verwoert, midtsgrs als nestoris Beuckel Jacobus Vermij ende Gerrit Bouwens (van Diemen) vaders van derselve weeskinderen [*] procuratie hebbende van schout ende weesmtr van Bodegraven van dato den xxviii [28] januarij 1658 uijt macht ende vermogens welcke procuratie de voorst Beuckel Jacobs Vermij ende Gerrit Bouens mede voor ons nots. ende getuijge compareerden midtsgrs Jan Jans woonende onder Bodegraven voornt alle kinderen ende kindtskinderen van za. Eijpge Gerrits,
- Jan Reijniers Verhoeff woonende onder Bodegraven voornt als man ende voocht van Annichen Pieters dochter van za. Marrichgen Gerritsdr.
- Ende Cornelis Luijten woonende tot Nieucoop als man ende voocht van Marichgen Sijmons dochter van za. Marrichgen Gerrits de jonge
Ende in dier qualiteijt alle te samen ex testamento in zesentwintich egale ende gelijcke porties erfgenamen van za. Cornelis Gerrits haer overleden oom ende outoom respectieve overleden op de Bree in den lande van Woerden voornt.
[enz enz]
Twee erfgenamen worden apart benoemd:
Willem Jansz, zoon van Jan Gerrits krijgt toebedeeld drije vierde parten van een hoffstede met vier en twintich mergen landts, liggende op de Bree voornt met huijs berch schuir ende … beimmeringe … tuin ende beplantinge daer op staende [….]
De kinderen van Joost Gerrits Verhaer, sijnde seven int getal, […] eerstelijck vier mergen landts liggende opt Hoocheinde van de Lange Weijde belent ten zuijden erffgen van Claes Gerrits als buijr landts ende ten noorden d’erffgen van hr. Johan de Bruijn van Buijtenwech […], westens totte Dubbelde Wiericke ter halve Langeweijt […] welck landt de voors kinderen van Joost Gerrits gerechticht waren in … huijre te mogen gebruijcken.
Op deze laatste locatie staat nog steeds een boerderij, namelijk op Hoogeind 26, Langeweide.
[*] uit een akte uit 1652 blijkt dat Gerit Bouwen van Diemen de echtgenoot is van Maritjen Pieters Verwoert en Beuckel Jacobs Vermij dus de man van Lijsbet Jans is.
Een puzzel is nog Jan Jans Craen. Hij wordt omschreven als de zoon van Jan Gerrits Verhaar, maar het is mij nog een raadsel hoe hij dan aan de achternaam ‘Craen’ komt. Hij wordt echt de zoon van Jan Gerrits genoemd, en niet een stiefkind of aangetrouwd kind. Zou Craen een bijnaam zijn?
Verder is het goed te weten dat minderjarigen en vrouwen altijd moesten worden gerepresenteerd door een meerderjarige man. Dat kon een meerderjarige broer zijn, een vader of een voogd. Verwarrend is dat deze representant in een notarisakte ook ‘voogd’ genoemd wordt. Dus je ziet dan bijv staan Jan Reijniers Verhoeff als man ende voocht van Annichen Pieters. Dat klinkt in onze oren heel vreemd, maar zo was het toen geregeld.
Andere merkwaardigheid was dat kinderen weeskind genoemd worden als er één ouder overleden was en de ander nog niet.